Lunes, Mayo 31, 2021

Magsulat ng magsulat

MAGSULAT NG MAGSULAT

patuloy na magsulat ng magsulat ng magsulat
anumang yaong paksa'y isulat at isiwalat
prinsipyong tangan ay isulat upang may mamulat
na sa bawat lathala'y naroon ang pag-iingat

magsulat ng sanaysay, ng nobela, kwento't tula
at patuloy na magsikhay sa pagiging makata
sina Batute't Balagtas ay mga halimbawa
ng makata sa kasaysayan na dinarakila

magsulat upang pangalagaan ang kalikasan
at para sa pangarap na makataong lipunan
magsulat upang makapaglingkod sa sambayanan
at upang panlipunang hustisya'y kamtin ng bayan

nagkalat ang upos at plastik, ano nang gagawin?
upang kalikasan ay mapangalagaan natin
kayraming inosente ang pinaslang ng salarin
atas nga ba ng bu-ang ang isinagawang krimen?

magsulat ng magsulat, magpatuloy sa pagkatha
sa araw at gabi'y ginagawa't inaadhika
na kabulukan din ng sistema ang tinutudla 
prinsipyadong magsusulat para sa aba't madla

- gregoriovbituinjr.
05.31.2021 (World No Tobacco Day)

Nang mawala ang awitan ng mga kuliglig

NANG MAWALA ANG AWITAN NG MGA KULIGLIG

himbing man, dinig ang awitan ng mga kuliglig
tila kaysasaya't walang nadaramang panganib
subalit bigla, dumatal ang unos, nangaligkig
kaylakas ng sipol ng hangin sa gabing malamig

umaga'y iba ang narinig, pagputol ng kahoy
habang pakiramdam ko, mga puno'y nananaghoy
habang katutubo'y patuloy na itinataboy
ng mga tuta ng kapitalistang mapangdenggoy

hinahanap ko'y pag-aawitan ng mga ibon
sabay sa pagkawala ng puno'y nawala iyon
naging maalinsangan na ang bawat kong pagbangon
naging mabanas na ang dating masayang kahapon

ah, paano ba maililigtas ang kagubatan
mula sa tubo't kasakiman ng mga gahaman
upang dibdib ng kagubatan ay pagkakitaan
habang nasisira naman ang gubat na tahanan

sa ngayon, sa tula ko sila maipagtatanggol
gayong di ito solusyon sa kanilang hagulgol
dahil ang pagtatanggol sa kanila'y may ginugugol
panahon, buhay, pawis, dugo, sa kanilang ungol

kaya paumanhin kung ito lang ang magagawa
ngunit pagbubutihin ko ang bawat kong pagkatha
para sa puno, ibon, dagat, kuliglig ang tula
upang maisiwalat ang bawat nilang pagluha

- gregoriovbituinjr.
05.31.2021 (World No Tobacco Day)

Dagat na'y nalulunod sa upos

DAGAT NA'Y NALULUNOD SA UPOS

dagat na'y nalulunod sa upos
sa basurang ito'y lubos-lubos
paano ba ito mauubos
ika nga, labis ay kinakalos

hanggang maisipang mag-yosibrick
na estilo'y para ring ecobrick
di na lang plastik ang isisiksik
kundi upos din sa boteng plastik

baka sa upos, may magawa pa
lalo't binubuo rin ng hibla
barong ay mula hibla ng pinya
lubid ay sa hibla ng abaka

pagyoyosibrik ay simula lang
ng pagtatanggol sa kalikasan
pati sa ating kapaligiran
at sa daigdig nating tahanan

masasamahan ba ninyo ako
sa marangal na gawaing ito
salamat sa pagsuporta ninyo
sa dakilang adhikaing ito

- gregoriovbituinjr.
05.31.2021 (World No Tobacco Day)

Tula ngayong World No Tobacco Day

TULA NGAYONG WORLD NO TOBACCO DAY

ngayong World No Tobacco Day, patuloy ang adhika
ng paggawa ng yosibrick na layon ay dakila
tumulong upang sa upos ay mayroong magawa
upang di ito basurang kakainin ng isda

aba'y tadtad ng upos ang ating kapaligiran
isa sa nangungunang basura sa karagatan
kaya gawaing pagyoyosibrik ay naisipan
upang may maitulong din kay Inang Kalikasan

tulad ng ecobrick na plastik ang isinisiksik
upos naman ng yosi'y ipasok sa boteng plastik
isang layuning ginawang walang patumpik-tumpik
baka masagip pa ang kalikasang humihibik

- gregoriovbituinjr.
05.31.2021

Linggo, Mayo 30, 2021

Bukas na'y world No Tobacco Day

BUKAS NA'Y WORLD NO TOBACCO DAY

'Day, bukas na'y world No Tobacco Day, paalala lang
lalo't kayrami kong tanong na dapat matugunan
maraming nagyoyosi, upos nama'y naglutangan
sa sapa, ilog, lawa, at laot ng karagatan

mareresiklo pa ba ang upos na nagsumiksik
sa mga bahura't tangrib? sadyang kahindik-hindik!
lalo kung basurang ito'y magiging microplastic
na kakainin ng mga isdang di makahibik

habang kakainin natin ang mga isdang iyan
at microplastic ay mapupunta sa ating tiyan
dahil sa upos ng yosing tinapon ay kung saan lang
wala bang magawa sa upos ang pamahalaan?

hanggang paunawa lang bang "Bawal Manigarilyo"?
habang sa upos ay walang nagagawa ang tao?
anong gagawin sa upos? pag-isipang totoo!
ang mga hibla ba ng upos ay mareresiklo?

kung nagagawang lubid iyang hibla ng abaka
at kung nagagawang barong iyang hibla ng pinya
sa hibla ng upos baka tayo'y may magawa pa
upang di lang ito maglipana bilang basura

'Day, bukas na'y World No Tobacco Day, anong gagawin?
magdiwang, magprograma, katubigan ba'y linisin?
sapat ba ang magrali basta may tutuligsain?
o may kongkretong aksyon sa upos na dapat gawin?

- gregoriovbituinjr.05.30.2021

* litratong kuha ng makatang gala habang nakasakay sa isang dyip

Samahang Engels at Kalikasan

SAMAHANG ENGELS AT KALIKASAN

nais kong magtatag ng pangkalikasang samahan
na Dialectics of Nature ni Engels ang batayan
papangalanang Samahang Engels at Kalikasan
na tututok sa mga isyu ng kapaligiran

pag-aaralang mabuti ang kanyang buong akda
at isasalin ko rin ito sa sariling wika
upang ito'y madaling maunawaan ng madla
na dagdag sa habangbuhay kong misyon at adhika

mag-organisa pa lang ng samahan ay mahirap
ngunit dapat simulan nang maabot ang pangarap
ngunit dapat magturo't mga dukha'y makausap
at mga aral ni Engels ay maipalaganap

sa Earth Day at World Environment Day, kami'y sasama
sa mga pagkilos para rito'y makikiisa
at itataguyod ang aral ni Engels sa masa
baka makatulong din sa pagbago ng sistema

Dialectics of Nature ni Engels ay gawing gabay
ng bagong samahang may layon at adhikang lantay
sa panahon niya'y di ito nalathalang tunay
kundi ilang taon nang malaon na siyang patay

dapat kumilos upang magtagumpay sa layunin
dagdag pa'y susulat ng pahayag at lathalain
magpapatatak ng tshirt na aming susuutin
ah, Dialectics of Nature ay iyo ring aralin

- gregoriovbituinjr.
05.30.2021

Ang pangarap

ANG PANGARAP

nakakagutom ang katarungan
kaya dapat matutong lumaban
upang makamit ang inaasam:
pantay at parehas na lipunan

malupit ang kawalang hustisya
lalo na sa karaniwang masa
sadyang nangwawasak ng pandama
ang dulot ng bulok na sistema

ang mga dukha'y binubusabos
lalo't buhay nga'y kalunos-lunos
sahod ng manggagawa pa'y kapos
tiis-tiis lang, makakaraos

anong dahilan ng mga ito
may tao ba talagang demonyo
o dahil pag-aari'y pribado
kaya maraming hirap sa mundo

ah, kailangan nating magsuri
bakit may burgesya't naghahari
dahil sa pribadong pag-aari
sumulpot ang interes at uri

nakikita na ang kasagutan
bakit sa mundo'y may kahirapan
kung susuriin ang kalagayan
ng pamayanan, bansa't lipunan

pribadong pag-aari'y pawiin
yaman ng lipunan ay tipunin
ipamahaging pantay-pantay din
upang ang lahat ay makakain

kahit isa'y walang maiiwan
kamtin ang hustisyang panlipunan
at ating itatayong tuluyan
ay isang makataong lipunan

- gregoriovbituinjr.05.30.2021

Salamat sa mga unyon

SALAMAT SA MGA UNYON

salamat sa mga unyon
manggagawa'y nagsibangon
nang tuluyang magkaroon
nitong pagbabagong layon

pagkilos nang sama-sama
ay nagawa't kinakaya
upang kamtin naman nila
ang panlipunang hustisya

sahod ay bayarang wasto
walong oras na trabaho
karapatan, unyonismo
katarungan, makatao

ngunit marami pang hamon:
pagkat kontraktwalisasyon
sa obrero'y lumalamon
ang wakasan ito'y misyon

- gregoriovbituinjr.

* litrato mula sa google

Sa minsan kong paglalakbay

SA MINSAN KONG PAGLALAKBAY

aking pasya'y lakbayin ang iyong mga pahina
kahit plumang tangan ay halos mawalan ng tinta
sa kalooban ay binibigyan kitang halaga
pagkat batid kong sa iyo'y mayroon pang pag-asa

narito akong mandirigmang sa iyo'y lulusob
halukipkip ang iwing hangaring sadyang marubdob
upang mailabas ang lahat ng nasasaloob
at iyang kinalalagyan mo'y tuluyang makubkob

sa unang kabanata pa lang ay nararahuyo
matiyagang tinatahak ang samutsaring yugto
ang hanap kong maninibasib ay tila naglaho
habang sa paggalugad ay naritong di huminto

ang ikalawang kabanata'y di matapos-tapos
tila ba kung saan ay lagi akong humahangos
upang iwasan lamang ang mga kalunos-lunos
na sa puso'y sumiklab, na sa balat ko'y lumapnos

hanggang tahakin pa ang iba't ibang kabanata
nailagan ang palaso ng bunying mandirigma
ngunit nakaliligalig ang unos at pagbaha
habang mga nasalanta'y sadyang kaawa-awa

- gregoriovbituinjr.05.30.2021

Sabado, Mayo 29, 2021

Basyan

BASYAN

may taal palang salita sa suksukan ng pana
na magagamit sa mga sanaysay, kwento't tula
halimbawa, ang kwento ng Aztec na mandirigma
o kwento ni Robinhood o kawal-Spartan pa nga

kung ang tawag sa suksukan ng itak ay kaluban
na laging gamit ng magsasaka sa kabukiran
ang suksukan naman ng mga palaso ay basyan
na ginamit ng mandirigma noong una pa man

bihirang pansinin ang basyan kahit napanood
ang Lord of the Rings, Sacred Arrows, Rambo at Robinhood
dahil di alam ang tawag doon ng inyong lingkod
ngayon, bilang makata'y aking itinataguyod

ito'y sinaunang Tagalog, ayon sa saliksik
sa U.P. Diksiyonaryong Filipino natitik
gawa sa kahoy ang basyan, gamit ng mababagsik
na mandirigma, lalo ng aping nanghihimagsik

salitang taal sa atin ay gamiting totoo
lalo na't nasasaliksik natin ang mga ito
ang salitang basyan ay binabahagi sa inyo
upang magamit na sa ating mga tula't kwento

- gregoriovbituinjr.

basyan - kaluban o suksukan ng mga palaso na gawa sa kahoy, mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, p. 149

Pagbabasa ng tula ng kapwa makata

PAGBABASA NG TULA NG KAPWA MAKATA

binabasa-basa ang tula ni Archibald Mac Leigh
ang Ars Poetica habang dito'y di mapakali
pananalinghaga'y anupa't nakabibighani
na tila yakap ko na ang magandang binibini

minsan, dapat tayong magbasa ng tula ng iba
at baka may ibinabahagi silang pag-asa
na dapat pala tayong patuloy na makibaka
upang kamtin ang asam na panlipunang hustisya

ang mga mapagsamantala'y sadyang anong lupit
na kawawang obrero sa mata nila'y mainit
bulok na sistema nga'y pilit pang pinipilipit
kaya karapatang pantao'y dapat pang igiit

paglalarawan nito'y tungkulin naming makata
sariling pagsulong ang pagbasa ng ibang katha
baka may mapulot na ginto sa putikang lupa
nagbabakasakaling tayo rito'y may mapala

- gregoriovbituinjr.
05.29.2021

Nang kinain ng bakunawa ang duguang buwan

NANG KINAIN NG BAKUNAWA ANG DUGUANG BUWAN

ang duguang buwan ay lumitaw kamakailan
bakunawang kumakain ng buwan ba'y nariyan?
buwan ba'y nakipagbuno rito kaya duguan?
ang dating pitong buwan, ngayon ay iisa na lang

anang alamat, malaking ahas ang bakunawa
na diumano'y may bungangang sinlaki ng lawa
may pakpak din daw ito at pulahan pa ang dila
nakatira sa bungalog o malalim na wawa

ang nilikha umanong buwan ni Bathala'y pito
nilamon ng bakunawa ang anim, bakit kamo?
dahil daw sa pagkahumaling sa liwanag nito
natitirang buwan nga'y dapat iligtas ng tao

sa pagsapit ng eklipse o laho kung tawagin
itataboy ang bakunawa, mundo'y paingayin
o kaya naman, awit at musika'y patugtugin
o katutubong tagulaylay ay idaos man din

sa alamat, si Haliya ang diwata ng buwan
nagsasagawa ng tagulaylay ay mga baylan
upang natitirang buwan ay maipagsanggalang
mula sa bakunawang nais lamunin ang buwan

- gregoriovbituinjr.
05.29.2021

* datos mula sa aklat na Mga Nilalang na Kagila-gilalas na tinipon ni Edgar Samar
* litrato mula sa google

Maagang pagbangon

MAAGANG PAGBANGON

madaling araw ay bumangon na ang inyong lingkod
pagkat di na dalawin ng antok bagamat pagod
nagmumog, naghilamos, nagsepilyo, at kumayod
isinulat sa papel ang isyung tinataguyod

madalas, madaling araw ako na'y nagigising
at agad nang tatayo mula sa pagkagupiling
kayraming napagninilay sa mababaw na himbing
na tila dapat maghanda sa unos na parating

habang naririnig pa ang aso sa pag-alulong
na animo sa aking tainga'y may ibinubulong
nagyayabang pa ba ang mga palalong marunong
ngunit sa tunay na sagupaan ay urong-sulong

maagang bumangon upang trabahuhin ang salin
habang mga kuliglig ay naghaharutan pa rin
maya-maya'y magluluto ng ulam at sinaing
upang sa maagang pagtatrabaho'y di gutumin

- gregoriovbituinjr.05.29.2021

* litrato mula sa google

Makasaysayang Mayo Bente Nuwebe

MAKASAYSAYANG MAYO BENTE NUWEBE

Bente nuwebe, sa Batangenyo'y kilalang balisong
ang may tangan nito sa laban ay di umuurong
Mayo Bente Nuwebe, araw ng maraming pagsulong
o sa kasaysayan nga'y marami rin ang pag-urong

bumagsak sa kamay ng Turko ang Constantinople
makasaysayan ang talumpati ni Patrick Henry
tulong sa pagtayo ng ospital ng Union Army
nang mapatunayan ang Theory of Relativity

araw na patunay ng lakas ng kababaihan
Sojourner Truth at Dorothea Dix yaong pangalan
na mas inisip ang kapakanan ng karamihan;
si Abraham Lincoln, may sinabing makasaysayan

tinatag ni Charles de Gaulle ang pamahalaang French 
naging pangulo ng Russian Republic, Boris Yeltsin
pasinayang araw ng United Nations Peacekeepers
sinimulan sa Hong Kong ang grupong Scholarism

tinayo ang replika ng Statue of Liberty
sa Tsina't tinawag itong Goddess of Democracy
ang Tiananmen Square ay napuno ng estudyante
batid na sa kasaysayan ang sunod na nangyari

sa kalusugan nga'y ngayon ang World Digestive Health Day
sa Indonesia naman ay National Elderly Day
sa Inglatera nga'y kinikilalang Oak Apple Day
makasaysayang araw para sa mga may birthday

- gregoriovbituinjr.
05.29.2021

* larawan: Statue of Liberty, kuha mula sa google

* 12 pinaghalawan ng datos ng tula:
1453 Constantinople, capital of the Eastern Roman Empire falls to the Turks under Mehmed II; ends the Byzantine Empire
1765 Patrick Henry's historic speech against the Stamp Act, answering a cry of "Treason!" with, "If this be treason, make the most of it!"
1849 Lincoln says "You can fool some of the people all of the time, and all of the people some of the time, but you can not fool all of the people all of the time."
1851 Sojourner Truth, Abolitionist and Women's Rights Advocate, addresses 1st Black Women's Rights Convention in Akron, Ohio
1861 Dorothea Dix offers help in setting up hospitals for the Union Army
1919 Albert Einstein's Theory of Relativity, that when light passes a large body, gravity will bend the rays confirmed by Arthur Eddington's expedition to photograph a solar eclipse on the island of Principe, West Africa
1953 500th anniversary of the fall of Constantinople and the end of the Byzantine Empire
1959 President Charles de Gaulle forms French government
1989 Student pro-democracy protesters in Tiananmen Square, China construct a replica of the Statue of Liberty, naming it the Goddess of Democracy
1990 Boris Yeltsin is elected President of the Russian Republic
2001 International Day of United Nations Peacekeepers inaugurated.
2011 Hong Kong student activist group Scholarism started by Joshua Wong and Ivan Lam

Biyernes, Mayo 28, 2021

Isa lang akong panitikero

ISA LANG AKONG PANITIKERO

"Poets are the unacknowledged legislators of the world." ~ Percy Byshe Shelley (1792-1822), makata mula sa Inglatera

huwag birahin, isa lang akong panitikero
bagamat mga tuso't tiwali'y binibira ko
huwag din sanang tokhangin ang manunulang ito
kahit krimeng pagtokhang ay binibirang totoo

bagamat di naman nasulat sa anumang batas
na sa akda'y bibirahin sinumang talipandas
marangal ang layon at misyon naming nilalandas
lalo't hangad ay lipunang gumagalaw ng patas

pag may kamalian, marapat ba kaming pumikit
lalo't pinagsasamantalahan ang maliliit
lalo't babae't dukha'y inaapi't nilalait
tamang presyo ng lakas-paggawa'y pinagkakait

kung kabulastugan ay isiwalat ko sa tula
kung nangyayari sa bayan ay aming isadula
kung sa aming kwento'y ilahad ang danas ng madla
ito'y marangal na tungkulin ng mga makata

isa man akong panitikero, may adhikain
upang mali sa lipunan ay aming tuligsain
at kung dahil sa tungkuling ito ako'y patayin
ay magkakabahid ng dugo ang pluma kong angkin

- gregoriovbituinjr.
05.28.2021

Pala-palagay

PALA-PALAGAY

I

nahan ang mahal
napatigagal
sumbong ng bungal
nagpakabanal

nakalulungkot
tila bangungot
saan sumuot
at nagpakipot

kaya ang sinta
ay nagwala na
nagtago daw ba
ito sa kanya

II

sila't tumagay
ng walang humpay
nang may umaray
di napalagay

pagkat biglaan
ang kahangalan
pinaglaruan
yaong hukluban

buti ng puso
na ba'y naglaho
at dinuduro
ang masang dungo

III

kayraming gusot
ang idinulot
ng mapag-imbot
at tusong salot

nahan ang bait
sa dukha't gipit
na nilalait
ng malulupit

kapwa'y mahalin
huwag apihin
sila'y tao rin
ating isipin

- gregoriovbituinjr.
05.28.2021

Huwebes, Mayo 27, 2021

Pagtatanim ng bell pepper o siling lara

PAGTATANIM NG BELL PEPPER O SILING LARA

itinanim ko ng hapon ang buto ng siling lara
o bell pepper habang ito'y akin nang iginisa
ang ginawa kong paso'y boteng plastik na nakita
pagkat wala nang laman, kaysa naman ibasura

sa samahang makakalikasan ako natuto
upang basurang di nabubulok ay maresiklo
gamit din sa ekobrik at yosibrik kong proyekto
bilang tulong sa kalikasan at sa kapwa tao

may natira pang lupa sa nakaraang pagtanim
sa mga paso, sa libreng panahon ay gawain
sa umaga't gabi'y laging dinidiligan man din
upang balang araw tayo rin ay may aanihin

dahil sa pandemya'y naging magsasaka sa lungsod
pagtatanim ng gulay sa paso'y tinataguyod
halina't mag-urban farming pagkat nakalulugod
may mapipitas ka pag namunga ang iyong pagod

- gregoriovbituinjr.05.27.2021

Ginisang bell pepper o siling lara sa hapunan

GINISANG BELL PEPPER O SILING LARA SA HAPUNAN

ginisa ko panghapunan ang limang siling lara
habang buto nito'y itinanim ko na kanina
di naman pala maanghang ng ito'y iginisa
di maanghang para sa akin, ewan ko sa iba

maanghang naman ang siling lara pag di niluto
ramdam iyon ng dila, ako nga'y napapayuko
kumbaga tamis at anghang animo'y naghahalo
subalit nang iginisa, anghang na'y naglalaho

kaysarap ng ginisang siling lara sa hapunan
lalo na't pakiramdam ng katawan ko'y gumaan
lunas din kaya ito sa anumang karamdaman
pagkat ako'y napatula't luminaw ang isipan

nakuha kong buto nito'y agad kong itinanim
para di masayang, inipon na bago lutuin
bakasakaling balang araw ay mapatubo rin
at kung magbunga na'y tiyak tayong may aanihin

- gregoriovbituinjr.05.27.2021

Magulong kapaligiran

MAGULONG KAPALIGIRAN

maraming gulong sa pamayanan
nakaharang sa dinaraanan
maraming gulo sa sambayanan
na dapat lang bigyang-kalutasan

"Gulong ng Palad" ay napanood
noong bata pa't nakalulugod
nang di pa alam ang manaludtod
sa telebisyon nga'y nakatanghod

heads will roll, mga ulo'y gugulong
pagkat kaylakas ng binubulong
na sa katiwalian sumuong
kaya taumbayan na'y nagsumbong

mahirap ang may magulong buhay
kapayapaan sana'y manilay
walang utang, mabuti ang pakay
pinupuri kahit nasa hukay

ayoko ng magulong paligid
na sa utak, gulo'y laging hatid
sana sa dilim ay di mabulid
tanging kabutihan lang ang hatid

magulong buhay ay itutula
pagkat samutsari'y mapapaksa
na bagamat nakakatulala
ay malalarawan sa salita

- gregoriovbituinjr.05.27.2021

* kuha ng makatang gala paglabas sa UP puntang Katipunan sa QC

Pagpupugay sa isang makata

PAGPUPUGAY SA ISANG MAKATA

siya'y dakilang manunulat na kahanga-hanga
minsan ko nang isinalin ang ilan niyang tula
mula sa wikang Ingles tungo sa sariling wika
ngunit kanyang tula'y dapat talagang maunawa

siyang kinilala ng iba't ibang henerasyon
bilang dakila hanggang kasalukuyang panahon
subalit ako'y sa kanyang soneto nakatuon
nagbasa't inunawang mabuti ang mga iyon

mula Italya'y mayroon tayong Petrarchan sonnet
mula Inglatera naman itong Shakespearean sonnet
kaiba pa itong Ingles na Spenserian sonnet
idagdag pa ang nasaliksik kong Miltonic sonnet

kaya lumikha rin ako ng sariling estilo
na tinipon ko naman sa blog na Pinoy Soneto
labing-apat na taludtod, may tugma't sukat ito
na balang araw ay plano ko ring maisalibro

si Shakespeake, manunulat, nobelista, mandudula
subalit siya'y mas kilala ko bilang makata
sa dami ng sonetong binasa ko't kanyang likha
paabot ko'y pagpupugay sa makatang dakila

- gregoriovbituinjr.
05.27.2021

Nais ko muling mag-aral at magturo

NAIS KO MULING MAG-ARAL AT MAGTURO

nais ko muling mag-aral, di sapat ang magbasa
habang pinag-iisipan ang una kong nobela
malikhaing pagsusulat ang kursong ninanasa
o kaya'y tapusin ang kurso sa matematika

aeronautical engineering ay di ko natapos
pagkat naging manggagawang regular akong lubos
ng tatlong taon, nag-resign, at iba ang inayos
nag-aral muli hanggang maging editor pangkampus

sa pagbabalik-eskwela'y naging ganap na tibak
hanggang umalis muli't iba naman ang tinahak
tumulong sa obrero't dukha, gumapang sa lusak
nagtanim-tanim, buhay man ay gaano kapayak

at ngayon, nais kong buksan ang panibagong pinto
baka may mga bagong aral tayong mahahango
lalo na't nais ko muling mag-aral at magturo
ibahagi sa iba ang karanasan ko't kuro

- gregoriovbituinjr.05.27.2021

* litratong kuha ng makatang gala sa tapat ng Benguet State University sa La Trinidad, Benguet

Sa katapusan ng Mayo

SA KATAPUSAN NG MAYO

hoy, may patalastas nga sa botikang nabilhan ko
No Smoking, ngunit di ako naninigarilyo
hanggang aking napagtanto, paalala rin ito
na World No Tobacco Day sa katapusan ng Mayo

naranasan ko ring magyosi noong kabataan
na kasama ng barkada'y naging bisyo rin naman;
nang mapasali sa makakalikasang samahan
ay napagtanto kong pera ko sa yosi'y sayang lang

heto, kalusugan ng kapwa'y itinataguyod
di nagyoyosi, magtanim na lang kahit mapagod
bagamat upos ay tinitipon ng inyong lingkod
upang gawin ang pagyo-yosibrick, nakalulugod

marahil, ambag ko na sa lipunan ang yosibrick
upos ay ipasok at ilibing sa boteng plastik
gagawin sa hibla ng upos ay nagsasaliksik
at baka balang araw, may solusyong matititik

may ibang grupong bahala sa kampanyang No Smoking
habang inyong lingkod ay yosibrick ang adhikain
sa katapusan ng Mayo'y sama-samang isipin
at pag-usapan ang kalikasang dapat sagipin

- gregoriovbituinjr.05.27.2021

Mga boteng plastik na walang laman

MGA BOTENG PLASTIK NA WALANG LAMAN

naipon kong muli'y boteng plastik na walang laman
ito'y itatapon ko na lang ba sa basurahan?
maganda kaya itong pagtaniman ng halaman?
iresiklo ang boteng plastik, gawing paso naman

o kaya mga ito'y gamitin din sa ekobrik
dapat lang malinisan ang loob ng boteng plastik
malinis na ginupit na plastik ang isisiksik
gagawing mesa, silya, patitigasing parang brick

o kaya naman ay pagtitipunan ko ng upos
upang proyektong yosibrick ay matuloy kong lubos
baka makatulong sa kalikasan kahit kapos
upang buhay na ito'y marangal na mairaos

sa pagtatanim ay may mapipitas balang araw
upang pamilya'y di magutom sa gabing maginaw
itanim ang buto ng gulay, okra man o sitaw
o anumang gulay bago iluto o isapaw

mula sa gawa ng tao, basura'y halukipkip
kaya sa walang lamang boteng plastik ay malirip
na anumang makabubuti sa kapwa'y maisip
baka kahit munti man, kalikasan ay masagip

- gregoriovbituinjr.

Miyerkules, Mayo 26, 2021

Pangakong napapako

PANGAKONG NAPAPAKO

bakit nga ba kayraming pangako ang napapako?
di tinupad ng mahal ang sinumpaang pangako?
pangako ba ng pulitiko'y pagbabalatkayo?
na sa mga kampanyahan ay nagiging hunyango?

kaya nga ba pangako ay upang ipakong sadya?
na pinaglalaruan lang ang bawat sinalita?
sa Kartilya ng Katipunan ay nakalathala
anya: Sa taong may hiya, salita'y panunumpa!

kaya hirap magbitaw ng salita ang tulad ko
na kasapi ng isang samahang Katipunero
dahil sa gabay ng Kartilya'y nagpapakatao
dahil Kartilya'y sinasabuhay punto per punto

kaya ang bawat pangako'y katumbas ng dignidad
pag salita'y pinako, makasarili ang hangad
kaya puri't pagkatao'y sa putikan sinadsad
kalawanging puso't kawalang dangal mo'y nalantad

- gregoriovbituinjr.05.26.2021

Ang habilin sa dyip

ANG HABILIN SA DYIP

sa sinakyan kong dyip ay habilin sa pasahero
nakapaskil sa harapan: Bawal Manigarilyo
ayos lang sa akin, di ako nagbibisyo nito
lalo't kinikilalang patakarang ito'y wasto

World No Tobacco Day na sa katapusan ng buwan
ng Mayo't ganitong bilin ay kinakailangan
habiling huwag abusuhin ang baga't katawan
paalalang irespeto ang bawat karapatan

maraming nagyoyosing sa suliranin ay lugmok
at sa yosi'y nakakahiram ng ginhawang alok
maraming may hikang ayaw makaamoy ng usok
karapatan nilang huminga'y igalang, maarok

at sa katapusan ng Mayo bilang paghahanda
mga ekobrik at yosibrik ay aking ginawa
habang pinagninilayan ang lilikhaing tula
upang ipagdiwang ang araw nang hindi tulala

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala sa dyip niyang nasakyan, 05.26.2021

Pagtatasa sa bawat agam-agam

PAGTATASA SA BAWAT AGAM-AGAM

kailangan ding magtasa sa bawat agam-agam
upang alinsangan ay bakasakaling maparam
habang pinag-iisipan kung ano bang mainam
habang pinag-uusapan kung anong aming alam

upang maisagawa ang nararapat na plano
upang sa bawat karanasan ay may pagkatuto
upang nakalap na datos ay suriing totoo
upang nagkakaisa ng tono ang kolektibo

upang panlipunang hustisya'y makamit ng madla
upang bulok na sistema'y malabanan ng dukha
upang uring manggagawa'y pagkaisahing diwa
upang kamtin ang lipunang makatao't ginhawa

payak lamang naman ang layunin at adhikain:
pagsasamantala ng tao sa tao'y pawiin
pakikipagkapwa, panlipunang hustisya'y kamtin
magpakatao, karapatang pantao'y galangin

sa kumunoy man o sa mga putikan sasabak
ang mga tibak ay talagang may pusong busilak
nilalandas ang lansangang di basta tinatahak
upang lipunang makatao'y matayo't matiyak

- gregoriovbituinjr.05.26.21

Mga tula sa Unang Daigdigang Digma

MGA TULA SA UNANG DAIGDIGANG DIGMA

magpatuloy pa rin kitang kumatha ng kumatha
habang binabasa ang tula ng ibang makata
sa kasaysayan lalo na sa panahong may digma
ang yugto mang iyon ay ayaw nating masariwa

anong isiniwalat ng mga makatang iyon
sa digmaan at patayan sa kanilang panahon
inilahad nilang patula ang nangyari noon
datapwat ito'y hindi upang maging inspirasyon

na sa yugtong iyon may makatang inilarawan
ang kasawian, walang pagdiriwang sa digmaan
kundi pagluha sa pagkawala ng kasamahan
kundi himutok upang kamtin lang ang kalayaan

bakit dinaan sa digmaang kayraming nasawi
upang makuha ng mananakop ang minimithi
bakit kailangang may digmaang nagpapalungi
sa bansang imbes halik ay dugo ang pinadampi

Unang Daigdigang Digmaan ang isinatula
ng mga makatang saksi sa naganap na digma
na batayan din ng historyang nakakatulala
buti't tula nila'y nakita, di na mawawala

- gregoriovbituinjr.

Martes, Mayo 25, 2021

Sana, hustisya'y kamtin

SANA, HUSTISYA'Y KAMTIN

di matingkala ang pinsalang 
dinulot nila sa pinaslang
tokhang ay ginawang libangang
kaylupit tungo sa libingang
di mawaring atas ng bu-ang

ngingisi-ngisi lang si Tanda
na tila baga asal-linta
habang mga ina'y lumuha
hustisya ba'y walang magawa
tatawa-tawa ang kuhila

wala na bang due process of law
paslang na lang doon at dito
proseso'y di na nirespeto
naging halimaw na totoo
silang mga walang prinsipyo

sana hustisya'y kamtin pa rin
ng mga biktima ng krimen
balang araw, mananagot din
yaong tumalimang salarin
sa atas ng bu-ang at praning

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala habang naglalakad kung saan-saan

Kumatha't mag-post lang

KUMATHA'T MAG-POST LANG

ang kawalan ng like ba'y repleksyon 
ng kawalang kaibigan doon
wala pang nag-like sa post ko ngayon
di ba nila napapansin iyon

basta isa lang ang prinsipyo ko
mag-post lang wala mang mag-like nito
katha ng katha ng kahit ano
ang tula ma'y paroo't parito

di man mag-like sinuman sa masa
ang aral sa Noli'y tanda ko pa
Kabanata Dalawampu't Lima
doon ay nagtanong si Ibarra

panulat na di maunawaan
na hieroglipiko raw naman
si Pilosopo Tasyo'y sagot lang
ito'y para sa kinabukasan

isang araling dala sa puso
kaya kinakaya ang siphayo
magninilay habang nakaupo
malugmok man ay makatatayo

wala mang mag-like sa post, ayos lang
dito naman ay walang pilitan
basta ako'y kakathang lubusan
hanggang tula'y maging daan-daan

- gregoriovbituinjr.

Ang pusang nasok sa bintana

ANG PUSANG NASOK SA BINTANA

naroon akong nakatalungko't may naaarok
na sa pagninilay doon animo'y nakalugmok
hanggang sa isang pusa ang sa bintana'y pumasok
at napangiti na lamang sa pagkakayukayok

di siya agad lumayo, sa akin pa'y tumitig
maamo ang mukha't mata niya'y di nang-uusig
at pinagmasdan ko siyang tila kaibig-ibig
para bang walang anumang nadaramang ligalig

anong pahiwatig ng pusang nasok sa bintana
mula sa musa ng panitik ba'y may payong sadya
bilin ba'y magpatuloy ako sa nasa't pagkatha
at linangin ang saknong habang mataba ang lupa

dati'y may pusa ring alaga ang isang kasama
na lagi niyang bitbit pagpunta ng opisina
hanggang nasabing kasama'y umuwi ng probinsya
pusang alaga'y dala niyang kaybuti talaga

kaya pagdatal ng pusang iyon na anong amo
siya'y sumagi sa isip habang tangan ang baso
babarik bang muli o ayos na ang kapeng ito
at kinakathang nobela'y atupaging totoo

- gregoriovbituinjr.

Ang isdang nababalutan ng plastik

ANG ISDANG NABABALUTAN NG PLASTIK

kaytindi ng balitang nababalutan ng plastik
ang galunggong na iyon na kanilang inihibik
habang isdang yaon ang pulutan ko sa pagbarik
kinakain ko na rin kaya'y mga microplastic?

sinong may kagagawan sa ganitong nangyayari?
pag nagkasakit dahil dito'y sinong masisisi?
sisisihin mo ba'y isda't kinain nila kasi?
ang naglipanang plastik na sa laot nga'y dumami?

anong dapat nating gawin? anong mungkahi ninyo?
sa susunod na henerasyon ba'y pamana ito?
paano ang kalusugan ng ating kapwa tao?
kung hahayaan lang nating mangyari ang ganito?

pinag-uusapan talaga ang West Philippine Sea
habang sa isdang kumain ng plastik, tayo'y pipi
balita lang ba ito't magiging bulag at bingi?
o dapat tayong kumilos sa problemang sakbibi?

halina't magsama-sama at ito'y pag-usapan
at igiit natin sa maraming pamahalaan
na ating karagatan ay puno ng kaplastikan
sana namununo'y di rin plastik ang katugunan

- gregoriovbituinjr.

* litrato mula sa google

Matabang punla

MATABANG PUNLA

ang mga aktibista't tulad ng matabang punla
pagkat lipunang makatao ang inaadhika
lumalaban sa mga gahaman, tuso't kuhila
laban sa burgesyang mapagsamantala sa dukha

tumaba ang punla na araw-gabi'y dinidilig
na balang araw ay gintong palay ang mahahamig
tulad man ng dukhang isang tuka sa bawat kahig
ay patuloy sa pagkilos at pagkakapitbisig

ang manggagawa'y tulad ng masipag na kalabaw
gigising na't magtatrabaho sa madaling araw
kalabaw at tanim ay titiyaking di mauhaw
habang inaaral ang lipunan sa bawat galaw

mataba ang lupa sa paglunsad ng pagbabago
na ang mga kuhila'y patatalsikin sa pwesto
upang uring manggagawa ang maging liderato
magtatayo ng hangad na lipunang makatao

habang kapitalismo'y patuloy na yumuyurak
ng dangal ng bayan ay nariyan ang mga tibak
nagtatanim ng palay sa bundok man o sa lambak
na pawang masisipag sa paglinang ng pinitak

- gregoriovbituinjr.

* litrato mula sa google

Lunes, Mayo 24, 2021

Pagtahak sa karimlan

PAGTAHAK SA KARIMLAN

ramdam mong ang pagkakasakit ay tinik sa dibdib
puno ang mga ospital, ikaw ay nanganganib
pag nahawahan ka ng sakit, pagdurusa'y tigib
sarili mong tahanan ang iyong magiging yungib

ano ba namang sundin ang health protocol na gabay
bilang respeto sa iyong kapwa, huwag pasaway
mabuting may nagagawa kaysa di mapalagay
dahil nahawahan, pakiramdam na'y mangingisay

ika nga, sama-sama nating labanan ang COVID
iwasang mahawa baka buhay, biglang mapatid
naiisip ito kahit pakiramdam ko'y umid
sa panahong tila walang bagong umagang hatid

di man matatakasan ang pusikit na karimlan
ngunit magpatuloy pagkat pag-asa'y naririyan
kaya pagtahak sa dilim ay ating pagsikapan
at matatanaw ang liwanag sa dulo ng daan

ang kalusugan ng ating kapwa'y pakaisipin
tulad ng community pantry'y magbayanihan din
magbigay ng tulong ayon sa kakayahan natin
at kung kailangan natin ng tulong ay sabihin

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala sa isang gusali sa kanto ng Katipunan Ave. at Aurora Blvd. sa QC

Lipunang pantay, patas, parehas

LIPUNANG PANTAY, PATAS, PAREHAS

pangarap ay pagkakapantay-pantay sa lipunan
bawat isa'y nagpapakatao't naggagalangan
subalit di pa naman ganito ang kaayusan
kaya ito'y patuloy nating ipinaglalaban

subalit burgesya'y paano magpapakatao
kung laging nasa isip ay tumubo ang negosyo
ginigilitan na sa leeg ang mga obrero
subalit di pa ba makapalag sa mga tuso?

kaya dapat ngang mag-organisa, mag-organisa
organisahin ang obrero, dukha't magsasaka
pag-aralan ang lipunan, baguhin ang sistema
ipaglabang makamit ang panlipunang hustisya

alamin ng madla bakit pribadong pag-aari
ang dahilan ng pagsasamantala't pagkasawi
ng mayorya sa lipunan na laging napalungi
sa bulok na sistemang di na dapat manatili

walang nagugutom sa tinatahak nating landas
kung saan umiiral ang katarungan at batas
may respeto sa due process, lumalaban ng patas
sa pangarap na lipunang pantay, patas, parehas

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala malapit sa Cultural Center of the Philippines sa Roxas Blvd.

Dinadaan na lang sa tula

DINADAAN NA LANG SA TULA

dinadaan ko na lang sa tula ang karanasan
pati na mga nababalitaang karahasan
sapagkat di na naggagalangan ng karapatan
nababalewala ang panlipunang katarungan

bakit kailangang maganap ang mga ganito?
dahil ba nasusulat daw sa kung anumang libro?
dahil ba iyan daw ang tadhana ng mga tao?
dahil ba tinakda ng sistemang kapitalismo?

bata pa lang ay napag-aralan sa eskwelahan
ang basura'y itapon ng tama sa basurahan
subalit tila ba ito'y sadyang kinalimutan
pagkat naglipana ang basura sa karagatan

palutang-lutang na sa laot ang upos at plastik
kinakain naman ng mga isda'y microplastic
tao'y kakainin ang isdang kumain ng plastik
magtataka pa ba tayong kayraming taong plastik?

sa bawat hakbang, isang tula ang balak makatha
tingnan ang dinadaanan, huwag nakatingala
ah, pasasaan ba't malulutas din nating kusa
ang anumang suliranin, unos din ay huhupa

- gregoriovbituinjr.

Ilang panambitan sa madaling araw

ILANG PANAMBITAN SA MADALING ARAW

madaling araw, nagmulat ng mata at bumangon
upang manubigan upang umidlip muli roon
habang sa panaginip, may diwatang naglimayon
sinalubong ko siya subalit di ko matunton

may ibang katangian ang nakabimbing tag-araw
animo sa likod ko'y may nakaambang balaraw
mabuti na lamang at matapang-tapang ang lugaw
na inihain nila kaya isip ko'y napukaw

malupit ang sanga-sangang dila ng pulitiko
na turing sa dukha'y basahan, tulad niyang trapo
subalit siya'y iba, serbisyo'y ninenegosyo
naging hari ng katiwalian, nakalaboso

nakikita mo ba kung gaano kawalanghiya
yaong sa iba't ibang pabrika'y namamahala
imbes gawing regular ang kanilang manggagawa
aba'y ginagawang kontraktwal ng mga kuhila

dinig ko ang tila awitan ng mga kuliglig
naalimpungatan at muling tumayo't nanubig
kailan kaya hinaing ng dukha'y maririnig?
kapag ba lipunang makatao na'y naitindig?

at muli kong inihiga ang pagal kong katawan
upang ipahinga't may lakad pa kinabukasan
baka sa paghimbing ay makita ang kalutasan
kung paanong una kong nobela'y mawawakasan

- gregoriovbituinjr.

Linggo, Mayo 23, 2021

Patalastas sa isang paaralan

PATALASTAS SA ISANG PAARALAN

nakakatuwa yaong paaralan sa Navotas
dahil sa ipininta nila sa bakod sa labas
"No Smoking Area" yaong kanilang patalastas
tinukoy pa kung anong nakakasakop na batas

ang ibig sabihin, bawal doong manigarilyo
estudyante'y tinuturuan nang huwag magbisyo
salamat naman, maaga pa lang ay may ganito
upang kalusugan muna ang isiping totoo

unahin ang pag-aaral, payo sa kabataan
huwag magbisyo, isipin muna'y kinabukasan
alalahaning nagsisikap ang inyong magulang
na sa inyong pag-aaral, kayo'y iginagapang

kung iniisip n'yong yosi'y pamporma sa babae
astig ang inyong dating sa magandang binibini
baka mali kayo, mahirap magsisi sa huli
kabataan, maiging mag-aral munang mabuti

- gregoriobituinjr.

* kuha ng makatang gala nang minsang mapadaan sa Tumana sa Lungsod ng Navotas

Soneto laban sa basura

SONETO LABAN SA BASURA

Ang ating mundo'y tinadtad na ng basurang plastik
At upos na sa kanal at laot nagsusumiksik
Sa ganyan, ang inyong puso ba'y di naghihimagsik?
Hahayaan na lang ang problema't mananahimik?

Gising! at pag-usapan ang problema sa basura
Bumangon upang kapaligiran ay mapaganda
Anong nakikita ninyong solusyon sa problema?
Ah, kayrami nang batas subalit nasusunod ba?

Ako nga'y sumali sa gumagawa ng ecobrick
Kung saan sa boteng plastik ay aming sinisiksik
Ang ginupit na plastik, patitigasing parang brick
At pagdating sa upos, ginagawa ko'y yosibrick

Ikaw, anong ginagawa para sa kalikasan?
Halina't magbahaginan tayo ng kaalaman!

- gregoriovbituinjr.

Pangalagaan at ipaglaban ang kalikasan

PANGALAGAAN AT IPAGLABAN ANG KALIKASAN

tinanong ako ng isang tagapakinig minsan
paano raw kalikasan ay mapangalagaan
kung di raw naman nakikinig ang pamahalaan
maliliit lamang daw kami't di mapakikinggan

bakit? tanong ko, sila lang ba'y aasahan natin
ngunit maliliit man tayo'y baka makapuwing
kung anong nakikita nating tama'y ating gawin
sumisira sa kalikasa'y ating kalabanin

dagdag niya, mapanganib ang naiisip ninyo
lalo na't tokhang ang polisiya nitong gobyerno
terorista kayo pag bu-ang ay kinalaban n'yo
pulis at army'y nagtila kanyang hukbong pribado

ang aming tugon, gawin ang para sa kalikasan
gawin naman nila ang para sa pamahalaan
sa amin, di basura ang daigdig na tahanan
magtanim din ng puno para sa kinabukasan

naglipana kung saan-saan ang upos at plastik
sa pagmimina, buhay ng katutubo'y tumirik
nangamatay ang pananim, ang madla'y humihibik
bakit tropa ng gobyerno'y takot ang hinahasik

ang pamahalaan ba'y kampi sa kapitalista?
dahil inaakyat nila'y limpak-limpak na pera
dahil sa pagsira sa kalikasan kumikita
anong gagawin sa ganito? tutunganga lang ba?

sa maraming upos, may proyekto akong yosibrik
sa basurang plastik, may proyekto kaming ekobrik
sa laot, kinakain na ng isda'y microplastic
sa mga nangyayari, tayo lang ba'y tatahimik?

huwag hayaang maitayo ang malalaking dam
kung buhay ng kapwa ang magiging kapalit niyan
imbes pulos coal plant, tayo'y mag-renewable naman
mga ito'y pag-isipan at ating pagtulungan

- gregoriovbituinjr.

Sa dalawang aarestuhing Beauty Queen

SA DALAWANG AARESTUHING BEAUTY QUEEN

dalawa silang anong tapang na kababaihan
dalawang beauty queen, mga musa ng kagandahan
dalawang Miss Myanmar, sa bansa nila'y karangalan
dalawang dalaga sa puso ng sangkatauhan

aarestuhin sila, ayon sa mga balita
ng Myanmar military junta pag-uwi sa bansa
dahil hustisya'y ipinanawagan nilang sadya
dahil military junta'y kanilang sinalunga

Miss Universe Myanmar Thuzar Wint Lwin ang isang ngalan
at Miss Grand Myanmar Han Lay naman ang isa pang ngalan
inuusig sa Myanmar ang dalawang kagandahan
gayong sa kanilang bansa'y nagbigay-karangalan

na sa nangyari sa Myanmar, nagsabi ng totoo
hinggil sa kudeta ng militar noong Pebrero
hinuli ang pamunuan ng sibilyang gobyerno
at sa nagprotesta, napapatay na'y libu-libo

salamat sa dalawang dilag sa kabayanihan
upang sa mundo'y isiwalat ang katotohanan
upang kababayan ay masagip sa kamatayan
upang panlipunang hustisya'y makamit ng bayan

aming mensahe sa dalawang magandang Beauty Queen
narinig na ng buong mundo ang inyong hinaing
kayo'y mga bayani sa bansa ninyong tinuring
huwag munang umuwi sapagkat kayo'y darakpin

kung sakaling walang mapuntahan, kayo'y kumatok
bakasakaling sa aming bansa'y tanggaping lubos
habang pinaglalaban ninyong tuluyang matapos
ang military junta't mawala ang nasa tuktok

- gregoriovbituinjr.

Pusong lutang

PUSONG LUTANG

may pusong mamon
may pusong bato
at ngayon naman
may pusong lutang

kamangha-mangha
para sa madla
makatang gala
ba'y isinumpa

lutang ang puso
tila siphayo
lamig bumanto
sa kumukulo

may pusong bato
di na nagmahal
puso'y tuliro
kapara'y hangal

may pusong halang
gawa'y manokhang
utos ng bu-ang
daming pinaslang

may pusong ligaw
na di makita
hanap na pugad
nawala na ba

ang pusong lutang
pala'y halaman
aking nalaman
ngayon-ngayon lang

halamang tubig
bilog ang hugis
kaibig-ibig
puso'y kawangis

- gregoriovbituinjr.

* mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, pahina 1024

Sabado, Mayo 22, 2021

Ang solong halaman sa kanal

ANG SOLONG HALAMAN SA KANAL

kahit dukha mang nakatira sa tabi ng kanal
kung nagpapakatao't nabubuhay ng marangal
siya'y yayabong din sa gitna man ng mga hangal
at ang dukhang iyon ay baka ituring pang banal

saan mo dadalhin ang kayamanang inaari
kung sa iyong kapwa'y di naman ibinabahagi
di naman sila nagsikap, ang iyong pagsusuri
kasalanan naman nila kung sila'y mapalungi

kayang mabuhay ng halaman sa kanal na iyon
sapagkat nagpunyagi ang binhing napadpad doon
tubig, hangin, kalikasan ang sa kanya'y tumulong
sarili'y di pinabayaan, nagsikap, umusbong

marahil, siya'y tulad kong mag-isa sa pagkatha
o ako'y tulad niyang mag-isang sumasalunga
sa agos ng lipunang kayraming nagdaralita
subalit naaalpasan ang hirap, dusa't luha

ah, solo man akong halamang umusbong sa lungsod
ngunit di ako mananatiling tagapanood
may pakialam sa isyu ng lipunan, di tuod
na kasangga ng magsasaka't manggagawang pagod

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala sa kanyang nadaanan

Sa bundok na iyon

SA BUNDOK NA IYON

kaytalim ng pangungusap na naroong narinig
na sa buong katauhan ko'y nakapanginginig
kumbaga sa pagkain ay sadyang nakabibikig
sa puso'y tumusok ang sinabing nakatutulig

nararanasan din natin sa buhay ang karimlan
subalit dapat magpakatatag at manindigan
sa kapwa'y gawin ang tama't talagang kabutihan
daratal din ang umagang buong kaliwanagan

kung isa lamang akong lawin, nais kong lumipad
upang iba't ibang panig ng bansa'y magalugad
upang makipag-usap sa kapareho ng hangad
upang pagbabagong asam sa masa'y mailahad

kung isa lamang akong nilalang na naging bundok
tulad ng nasa alamat o kwentong bayang arok
hahayaang masisipag ay marating ang tuktok
habang naghahangad palitan ang sistemang bulok

kung isa akong bagani sa mga kwento't tula
pinamumunuan ay mga bunying mandirigma
itatayo ko'y lipunang malaya't maginhawa
kung saan walang inggitan, alitan, dusa't luha

kung sa isang liblib na pook, ako'y pulitiko
mamamayan ko'y di basahan at ako'y di trapo
ang serbisyo'y serbisyo, di dapat gawing negosyo
tunay na pamamahala'y pagsisilbi sa tao

nasa kabundukan man, hangad ay kapayapaan
payapang puso't diwa, di lamang katahimikan
na madarama sa isang makataong lipunan
oo, sadyang pagpapakatao'y kahalagahan

- gregoriovbituinjr.

* litrato mula sa google

Biyernes, Mayo 21, 2021

Halina't magtanim

HALINA'T MAGTANIM

halina't magtanim, maging magsasaka sa lungsod
urban farming ay sama-sama nating itaguyod

paghandaan na natin kung ano man ang mangyari
na may mapipitas na pagkain sa tabi-tabi

walang malaking lupa, di tulad sa lalawigan
ngunit may mga pasong maaari mong pagtamnan

lalo na't may pandemya, aralin ang pagtatanim
upang di magutom, maiwasan ang paninimdim

tipunin ang walang lamang delata't boteng plastik
lagyan ito ng lupa at mga binhi'y ihasik

magtanim ng gulay, ibaon ang binhi ng okra, 
sili, munggo, sanga ng alugbati, kalabasa

magtanim tayo ng talbos ng mustasa't sayote
at walang masamang magtanim tayo ng kamote

di dahil walang ayuda'y sa gutom magtitiis
kumilos ka't magtanim ng gulay mong ninanais

alagaang mabuti ang anumang itinanim
laging diligan, balang araw ay mamumunga rin

upang pamilya'y di magutom, may maaasahan
may mapipitas na gulay kung kinakailangan

- gregoriovbituinjr.

Mag-ingay laban sa karahasan

MAG-INGAY LABAN SA KARAHASAN

mag-ingay laban
sa karahasan
at ipaglaban
ang karapatan

walang due process
naghihinagpis
ang ina't misis
na nagtitiis

krimen ang tokhang
na pamamaslang
na karaniwang
dukha'y timbuwang

dapat managot
yaong may-utos
at mga hayop
na nagsisunod

mahal sa buhay
yaong pinatay
hustisya'y sigaw
ng mga nanay

- gregoriovbituinjr.

* kuha sa pagkilos sa Black Friday laban sa EJK

Pagpupugay kay Miss Myanmar 2020

PAGPUPUGAY KAY MISS MYANMAR 2020

napanood ng madla si Miss Myanmar Thuzar Wint Lwin
sa nakaraang Miss Universe, sadyang matapang din
tangan ang plakard na "Pray for Myanmar," nakita natin
panawagan sa bansa kung saan siya nanggaling

pulitikal na mensahe sa buong mundo'y dala
ang Miss Universe ang ginawa niyang plataporma
plakard na hawak ay nananawagan ng hustisya
para sa piniit at pinaslang sa bansa nila

nagkudeta ang militar Pebrero nitong taon
at maraming nagprotesta ang nangamatay doon
mga halal na lider ng Myanmar ay ikinulong
tindig sa isyu'y sa Miss Universe niya sinulong

ang kanyang Miss Universe National Custome ay simple
subalit napagwagian ito ng binibini
sigaw din niya'y palayain si Daw Aung San Suu Kyi
at ngayon sa kanyang bansa'y nais siyang mahuli

ayon sa balita'y may arrest warrant pala siya
at nais ikulong ng Myanmar military junta
sa kanyang bansa'y naging tinig na ng demokrasya
buting huwag munang umuwi't ikukulong siya

pagpupugay kay Miss Myanmar sa kanyang katapangan
tandaan, Miss Myanmar Thuzar Wint Lwin ang kanyang ngalan
ginawa niya'y kapuri-puri't kabayanihan
bunying babaeng marapat lang nating saluduhan

- gregoriovbituinjr.