Pagngiti pala'y isa ring sandata

PAGNGITI PALA'Y ISA RING SANDATA

minsan, ngiti na lang ang naiiwan kong sandata

upang kaharapin ang buhay at mga problema

lalo't yaring puso'y lumuluha at nagdurusa

sa pagkawala ng sinta, narito't nag-iisa

ngiti'y pakikipagkapwa, tandang nagpapatuloy

sa buhay bagamat sa daan kayraming kumunoy

nakikipagpatintero sa lansangang makahoy

at madawag, nagkalat ang mga dahong naluoy

ngiti'y kalasag at armas ng tulad kong makatâ

sandata rin ito ng tulad naming mandirigmâ

na naritong nakatindig, daanan man ng sigwâ

na kasangga sa pagbaka ay milyon-milyong dukhâ

oo, ako'y karaniwang taong sandata'y ngiti

sa kabila ng trapo't dinastiyang naghahari

at nagngingitngit sa sistemang pulos palamuti

maunlad daw ngunit kahirapa'y nananatili

- gregoriovbituinjr.

08.31.2025

Makitid man ang daan

MAKITID MAN ANG DAAN

kapara ng tunnel na madilim

ay may liwanag ding matatanaw

sa dulo kahit ka naninimdim

at ang kagubatan mo'y mapanglaw

gaya rin ng makitid na daan

upang di mahagip ng sasakyan

na nilakbay mo kanina lamang

ay luluwag din sa kalaunan

tulad ng pagharap sa problema

di ka tatakbong parang atleta

puno't dulo'y suriin talaga

nang malutas sa abot ng kaya

ang lansangan man ay anong kitid

pagkat inaayos ang paligid

maglakad ka lang doon sa gilid

baka may malaman pang di batid

hinay-hinay lang nang di hingalin

ikaw naman ay makararating

sa pupuntahan mo't adhikain

ika nga, magtatagumpay ka rin

- gregoriovbituinjr.

08.31.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://web.facebook.com/reel/636131269553670

'Ghost' projects at 'Hungry Ghosts' sa 'Ghost' month

'GHOST' PROJECTS AT 'HUNGRY GHOSTS' SA 'GHOST' MONTH

kayraming 'ghost' projects ang lumitaw sa ghost month

tulad ba'y 'ghost' flood control ng katiwalian?

kawawa ang bayan sa proyektong nagmulto

diyan ba napunta ang buwis ng bayan ko?

mukhang gutom na gutom ang mga 'hungry ghost'

kaya panay ang kanilang pangungurakot

sakmal ng kahayukan nila't kagutuman

ay nagpapakabundat sa kaban ng bayan!

may proyekto sa papel ngunit wala pala

sa totoong buhay, kinuha lang ang pera

ng bayan, ibinulsa ng mga tiwali

nilimas nila, mamamayan ang nagapi

ngayong Agosto, anong gusto mo, kapatid?

may flood control project ngunit baha ang hatid

mga tiwali'y nakapanggagalaiti

imbes na bayan, inisip nila'y sarili

serbisyo para sa bayan, naging negosyo

utak ng tusong negosyante't pulitiko

sa gobyerno'y sinong kanilang kasapakat?

managot sa bayan ang mga nangulimbat!

- gregoriovbituinjr.

08.30.2025

* litrato mula sa pahayagang Bulgar at Pilipino Star Ngayon, at sa ABS-CBN FB page

SMARTER na pagpaplano

SMARTER NA PAGPAPLANO

Specific - tiyak ang plano, detalyado

Measurable - nasukat kung kayang matupad

Attainable - kayang abutin ang adhika

Realistic - makatotohanan sa gawa

Time-bound - kayang gawin sa panahong tinakda

Evaluate - pagtatasa ng mga nagawa

Reward - natamong tagumpay ang gantimpala

Siguraduhing plano'y tapat sa layunin

Magkaisa ang pamunua't myembro natin

Aktibidad ay sama-sama nating gawin

Reklamo'y sinusuri't agad lulutasin

Tutok sa detalye't pinag-usapang sadya

Ebalwasyon sa kalagaya'y ginagawa

Respeto't makipagkapwa'y di nawawala

- gregoriovbituinjr.

08.27.2025

* litrato mula sa google

Merong dalawang pulis manyakis

MERONG DALAWANG PULIS MANYAKIS

merong dalawang pulis manyakis

na ginalaw ay babaeng pulis

tila libog nila'y di natiis

sinalbahe pa'y babaeng pulis

kung mayroon mang pulis patola

ay may pulis manyakis pa pala

na sa kabaro nagsamantala

at sa babaeng kasamahan pa

Safe Spaces Act ba'y ikakaso?

o ang kaso'y administratibo?

ililipat lang sila ng pwesto?

babaeng pulis nga'y agrabyado!

siya'y pinainom daw ng alak

at hinipuan ng mga manyak

aba'y bakit kapwa nila parak

ay kanila mismong pinahamak

magkakayunit pa sila, sabi

ngunit siya pa ang sinalbahe

kaytinding epekto ng nangyari

sa puso't isipan ng babae

buti't sa taas siya'y nagsumbong

subalit nais nating itanong:

mga manyak kaya'y ikakanlong

ng nasa taas o ikukulong?

nangyari'y sadyang nakagagalit

hustisya kaya'y kanyang makamit?

at mapakulong ang malulupit?

o buhay pa'y malagay sa bingit?

- gregoriovbituinjr.

08.29.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Agosto 28, 2025, Pang-Masa at Remate, Agosto 29, 2025

Matanda na si Bata, may mahika pa rin

MATANDA NA SI BATA, MAY MAHIKA PA RIN

matanda na si Bata, may mahika pa rin

kilalang "Magician", di pa kinakalawang

pitumpu't isang anyos, talagang kaygaling

wala pa ring kupas ang matandang "Magician"

patuloy na gumagabay at inspirasyon

si Bata sa mga baguhang bilyarista

kaya nananalo sa mga kumpetisyon

saanmang bansa sila maglaro't magpunta

pagpupugay sa iyo, Efren "Bata" Reyes

tunay kang kinararangal ng ating bansâ

sa bawat sargo mo o tirang anong nipis

ang mga Pinoy at banyaga'y namamanghâ

Maligayang Kaarawan, aming pagbati

sa iyo, Efren "Bata" Reyes, pagpupugay!

paghanga namin sa iyo'y nananatili

bayani kang tunay! mabuhay ka! Mabuhay!

- gregoriovbituinjr.

08.29.2025

* ulat mula sa pahayagang Abante, Agosto 28, 2025, p.8

P30 na aklat, P30 pantraysikel

P30 NA AKLAT, P30 PANTRAYSIKEL

minsan, minumura ko ang ulan

dahil biglang napapa-tricycle

imbes na ako'y maglakad na lang

ng limang kanto, magta-tricycle

aklat ng salin ko'y trenta pesos

sa traysikel ay trenta pesos din

kapag ulan na'y biglang bumuhos

benta'y di maibiling pagkain

ipapamasahe lang ang benta

bakit ba flood control kinurakot

baha tuloy ang masa't kalsada

habang sa libro, kita'y karampot

kailan ba palaging aaraw

nang makatipid sa pamasahe

kailan di na magtutungayaw

upang natipid ay maitabi

- gregoriovbituinjr.

08.28.2025

Ang mag-aral muli

ANG MAG-ARAL MULI

di pa ako matanda, pwede pang makapag-aral

at makatapos ng kursong nanaising makuha

tulad ng inhinyero, cooking, o agham pisikal

o kaya'y magturo ng aritmetika't aldyebra

nais kong may natapos, may diplomang isasabit

sa dingding ng tahanan, magkatrabaho nang sadyâ

habang patuloy na nagmumulat sa maliliit,

babae, bata, pesante, vendor, obrero, dukhâ

kayhirap makapasok kahit sa N.G.O.'t P.O.

pag walang pinakitang diploma, walang natapos

lalo't kaytagal na aktibistang pultaym tulad ko

na higit tatlong dekadang naglulupa't kumilos

sinong tatanggap sa aking walang wala talaga

na namayapang misis ang sumusuporta noon

dapat pa akong mabuhay ngayong wala na siya

kaya nais kong magtapos pag may pagkakataon

- gregoriovbituinjr.

08.28.2025

* NGO - non-government organization 

* PO - people's organization

Soneto sa PANTHER

SONETO SA PANTHER

Participation - lumalahok ang bawat kasapian

Accountability - bawat isa'y may pananagutan

Non-discrimination - walang sinuman ang naiiwan

Transparency - walang tinatago sa masa't samahan

Human dignity - paggalang sa dignidad ng sinuman

Empowerment - pagsakapangyarihan ng mamamayan

Rule of law - iginagalang ang mga batas ng bayan

Pagpaplano ng samahan upang kamtin ang layunin

Ay ginagawa ng seryoso't pananagutan natin

Nangangarap ng makataong lipunang dapat kamtin

Tagumpay ng samahan ay lagi nating iisipin

Habang hindi pinababayaan ang pamilya natin

Edukasyon ng bawat kasapi ay ating planuhin

Respeto sa batas at sa bawat isa'y ating gawin

- gregoriovbituinjr.

08.27.2025

* ang soneto ay tulang may sukat at tugma, at binubuo ng 14 pantig bawat taludtod

* ang PANTHER ay isa sa mga prinsipyo ng karapatang pantao

BOTO at BOGO

BOTO at BOGO

noon ay Buy One Take One

na ang daglat ay BOTO

kaya naging biruan

nabibili ang Boto

ngunit mayroong bago

ang Buy One Get One ngayon

na daglat nama'y BOGO

eh, ano naman iyon

wala nang atubili

ang nasa patalastas

ang BOTOng nabibili

ay BOGO nang nilabas

magagaling mag-isip

may bagong nalilikha

bayan ba'y sinasagip

sa masasamang gawa

para-paraan lang din

ang mga negosyante

kapitalismo pa rin

upang sila'y mabili

- gregoriovbituinjr.

08.27.2025

Saksakan ng yabang

SAKSAKAN NG YABANG

akala ko'y anong napagkwentuhan

napanood daw ba'y mga saksakan

akala ko'y may rayot, nagsaksakan

e, iba pala, saksakan ng yabang

ang ibig sabihin, mga palalo

sa pribadong pag-aari'y rahuyo

mamahaling sasakyang presyo'y ginto

akala'y kung sinong di mo mahulo

ngunit katas daw ng pondo ng bayan

ang sinabing mamahaling sasakyan

sino kaya ang politikong iyan?

o personaheng saksakan ng yabang?

buwis ng bayan daw yaong ginamit

ng diyaskeng sa kaban ay nangupit

sino sila, sinong dapat masabit?

ganyang sistema'y bakit nakapuslit?

dapat imbestigahan iyang sukat!

sa Barangay Mambubulgar, salamat

nasa komiks subalit bumabanat

sa mga isyung sa bayan nagkalat

- gregoriovbituinjr.

08.26.2025

* mula sa pahayagang Bulgar, Agosto 25, 2025, p.4

Salabat at pandesal

SALABAT AT PANDESAL

salabat at pandesal

sa umagang kayganda

kaysarap na almusal

at nakabubusog pa

kay-aga kong nagmulat

at nagtungong bakery

nag-init ng salabat

pandesal ay binili

ako lang ang kumain

mag-isang nag-agahan

mamaya'y susulatin

ko'y santula na naman

salamat sa salabat

pampaganda ng tinig

sa pandesal, salamat

pampagana ng tindig

- gregoriovbituinjr.

08.26.2025

Iba ang lonely sa alone

IBA ANG LONELY SA ALONE

ang Lone ang salitang nag-uugnay

sa Lonely at Alone, kung sabagay

ngunit magkaiba ang dalawa

isa'y malungkot, isa'y mag-isa

katulad ko, I'm lonely and alone

iyung iba, lonely but not alone

ako uli, I'm alone but lonely

iyung iba, alone but not lonely

hanggang ngayon, ako'y nagluluksa

mula nang si misis ay nawala

laging mag-isa, walang kausap

ngunit lagi pa ring nangangarap

minsan, loner ako o introvert

iyung iba naman ay extrovert

tahimik ako sa tabi-tabi

iba'y nagsasaya gabi-gabi

sa mga naranasan talaga

napagtanto kong mas mahalaga

ay di IQ, intelligence quotient

kundi EQ, emotional quotient

kaya maraming nagpatiwakal

di kaya ng puso, naging hangal

sadya nga bang ganito ang buhay 

minsan masaya, minsan may lumbay

dinadaan na lang sa trabaho

inaaral na lang bawat isyu

nang gaya kong tibak na Spartan

ay patuloy maglingkod sa bayan

- gregoriovbituinjr.

08.25.2025

Oo, kaylayo pa ng aking lalakbayin

OO, KAYLAYO PA NG AKING LALAKBAYIN

oo, kaylayo pa ng aking lalakbayin

upang maabot ang pitumpu't pitong taon

ng buhay na iwi't naroon man sa bangin

ay patuloy sa pagkapit, laging aahon

makikibaka hanggang sa huling sandali

upang makamit ang lipunang makatao

ipagtatanggol ang dukhang dinuduhagi

ng sistemang ang serbisyo'y ninenegosyo

patuloy sa pagbangon ang tulad kong dukha

kapara ng mga aktibistang Spartan

na tungkuling ipaglaban ang manggagawa,

magsasaka, maralita, kababaihan

tunay na kaylayo pa ng dapat lakbayin

at tuluyang palitan ang sistemang bulok

maraming ilog at dagat pang lalanguyin

hanggang sa bundok ay marating yaong tuktok

sakaling sa ulo ko'y may balang bumaon

kasalanan ko't sa akin ay may nagalit

baguhin ang sistema'y di pa raw panahon

dahil burgesya raw ang sa mundo'y uugit

- gregoriovbituinjr.

08.25.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://web.facebook.com/share/v/1APVN9MeHN/ 

Sa pambansang araw ng mga bayani

SA PAMBANSANG ARAW NG MGA BAYANI

di lang sina Jacinto, Andres, Luna't Rizal

ang mga bayaning dapat nating itanghal

sa kasalukuyan, maraming mararangal

na kaylaking ambag sa bayan, nagpapagal

kayraming bayaning mga walang pangalan

na talaga namang naglingkod din sa bayan

uring manggagawa at taong karaniwan

sa bawat bansa'y tagapaglikha ng yaman

nariyan ang mga mangingisda, pesante

nariyan ang ating mga ina, babae

aktibista muna bago naging bayani

ngunit di ang mga pulitikong salbahe

ang mga O.F.W. ay bayani rin

na remittances ang ambag sa bayan natin

di man sila kilala'y dapat ding purihin

na mga inambag ay di dapat limutin

ang uring manggagawa ang tagapaglikha

nitong ekonomya't mga yaman ng bansa

mangingisda't magsasaka'y tagapaglikha

nitong mga pagkain sa hapag ng madla

sa lahat ng mga bayani, pagpupugay!

tunay na magigiting, mabuhay! Mabuhay!

nagawa ninyo sa bayan ay gintong lantay

na sa pamilya't bayan ay ambag na tunay

- gregoriovbituinjr.

08.25.2025

Kagaya ko'y damong tumubo sa semento

KAGAYA KO'Y DAMONG TUMUBO SA SEMENTO

kagaya ko'y damong tumubo sa semento

ganyan ako ngayon, talagang nagsosolo

nang mawala si misis ay ligaw na damo

parang halamang tumubo sa kalunsuran

nag-iisa't nabubuhay lang sa pagitan

ng bato't di mapansin ng batang lansangan

nawa'y manatiling malusog yaring isip

parang solong halamang walang sumasagip

kundi araw, ulan, kalikasan, paligid

tibak na Spartang nagpatuloy nang lubos

na katulad ng mandirigmang si Eurytus

subalit di gagaya kay Aristodemus

para man akong damong tumubo mag-isa

kahit sugatan, tuloy na nakikibaka

kahit duguan ay di basta malalanta

- gregoriovbituinjr.

08.25.2025

Bato-bato

BATO-BATO

bato-bato sa langit

ang tamaan ay huwag magalit

ang tamaan ay huwag magsungit

ang tamaan ay pangit

bato-batong kalamnan

kalusugan ay pangalagaan

kamtin ang malakas na katawan

at masiglang isipan

ang ibong bato-bato

zebra dove pala sa Ingles ito

kurokutok din ang tawag dito

mailap o maamo?

bato-bato'y lumipad

na mga pakpak ay iniladlad

sa puting alapaap bumungad

tila langit ang hangad

sabi, bato-bato pic

nagbarahan ang basura't plastic

batid na ngunit patumpik-tumpik

pag baha lang iimik

bato-bato sa lupa

ay tila di mo mahahalata

ngunit pag ikaw ay tumingala

naiputan sa mukha

- gregoriovbituinjr.

08.25.2025

* litrato mula sa google

Aguha at Habilog

AGUHA AT HABILOG

tanong: Pahalang Labindalawa

Kamay ng relos; sagot: AGUHA

sagot sa Labimpito Pababâ

HABILOG sa tanong: Biluhabâ

Aguha ay ngayon lang nalaman

gayong may Kongresistang Aguha

ang Biluhaba ay Oblong naman

na Habilog ang likhang salita

mga katagang buti't nabatid

ngayong Buwan ng Wika ay hatid

salitang sa krosword ko nasisid

pagtula'y ko'y di na mauumid

salamat sa Aguha't Habilog

sa diwa'y katagang yumuyugyog

pag mga salita'y kumukuyog

aking mga tula'y mahihinog

- gregoriovbituinjr.

08.24.2025

* palaisipan mula sa pahayagang Pilipino Star Ngayon, Agosto 23, 2025, p 10

Bagyong Isang Hataw

BAGYONG ISANG HATAW

kung walang kuwit o comma
mababahala ang masa
sa bumungad na balità
pukaw atensyon sa madlâ

ulat: Bagyong Isang, Hataw
hindi Bagyong Isang Hataw
pangalan ng bagyo'y Isang
hahataw sa kalunsuran

ang Bagyong Isang Hataw ba
ang Big One pag nanalasa
marami ang masasaktan
kaya mag-ingat, kabayan

aba'y Bagyong Isang Hataw
tila mundo'y magugunaw
buti't balita'y may kuwit
bagyong si Isang, hihirit

kaya ating paghandaan
ang pagbaha sa lansangan
lalo't pondo ng flood control
sa kurakot na'y bumukol

- gregoriovbituinjr.
08.24.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar, Agosto 23, 2025, p.2

Sa Buwan ng Kasaysayan

SA BUWAN NG KASAYSAYAN

patuloy lamang tayong magbasa

ng mga aklat sa kasaysayan

baka may mabatid pa ang masa

na nakatago pang kaalaman

tara, mandirigma't magigiting

o makabagong Katipunero

panlipunang sistema'y aralin

bakit ang daigdig ay ganito

mga digmaan ay anong dami

nais manakop ng ibang bansa

bakit may mga bansang salbahe

nangapital versus manggagawa

asendero versus magsasaka

pananakop versus tamang asal

elitista't mga dinastiya

versus masang kanilang nasakal

kasaysayan ay di lang si Andres

Bonifacio o Rizal, bayani

kundi pati masang ginagahis

sinasamantala't inaapi

dapat lamang baguhin ang bulok

na sistema, kaya pag-aralan

ang kasaysayan ng nasa tuktok

ng gumagawa't nasa laylayan

- gregoriovbituinjr.

08.23.2025

Pagninilay-nilay

PAGNINILAY-NILAY

aanhin kong umabot ng sandaang taon

kung nakaratay sa banig ng karamdaman

kung sa mundong ito'y natapos na ang misyon

kung wala na akong silbi sa sambayanan

ang sabi ko, ayokong mamatay sa sakit

mas nais kong mamatay sa tama ng bala

katatagan at kalusugan yaring bitbit

habang patuloy na naglilingkod sa masa

maabot ko lang ang edad pitumpu't pito

ay ayos na sa akin, laksa'y kakathain

sakaling abutin edad walumpu't walo

ito'y pakonswelo na lamang, sige lang din

kaya tara na, patuloy pa ring kumilos

bagamat wala pang sisenta't tumatanda

halina't sumabay pa rin tayo sa agos

ng kasaysayan, kasama'y obrero't dukha

- gregoriovbituinjr.

08.22.2025

Free! Free Palestine!

FREE! FREE PALESTINE!

"Mula ilog hanggang dagat 

lalaya rin ang Palestine!"

panawagan itong sukat

niyong laya ang mithiin

ang lupaing Palestinian

ay inagaw ng Israel

sinakop ng mapanlinlang

at buhong na mapaniil

Palestino'y itinaboy

sa sarili nilang lupa

dugo nila'y isinaboy

dyenosidyo'y sadyang banta

Free! Free Palestine! ang hiyaw

ng Pilipino tulad ko

pagkat animo'y balaraw

ang itinarak ng Hudyo

sa kanilang mga dibdib

umalingasaw ang dugo

sugat man ay di maglangib

sa laya sana tumungo

- gregoriovbituinjr.

08.22.2025

* litratong kuha noong Agosto 21, 2025

* salamat sa kasamang kumuha ng litrato

Munting aklat ng salin

MUNTING AKLAT NG SALIN

di pa ako umaabot na magpalimos

kaya nagbebenta ng munting gawang aklat

pultaym na tibak ay pulos diskarteng lubos

danas man ay hikahos, nakapagmumulat

bagamat paghihinagpis pa rin ay dama

sa pagkawala ng natatanging pag-ibig 

patuloy ang pagkilos at pakikibaka

sa kabila ng pagkatulala't ligalig 

maubos sana at mabasa rin ng bayan

ang munti kong aklat ng mga isinalin

kong tula ng mga makatang Palestinian

bilang ambag upang lumaya ang Palestine

mula sa kuko ng buhong na mananakop

nag-ala-Nazi sa inagawan ng lupa

Palestino'y inapi, Hudyo'y asal hayop

upang buong lahing Palestino'y mapuksa

mula ilog hanggang dagat ay lalaya rin

ang Palestine mula sa bawat paniniil

kuha na kayo ng aklat kong isinalin

habang umaasang dyenosidyo'y mapigil

- gregoriovbituinjr.

08.21.2025

* kinatha sa anibersaryo ng Plaza Miranda bombing at pagpaslang kay Ninoy sa tarmak

Gatasan ng sakim?

GATASAN NG SAKIM?

'ghost' flood control projects, / gatasan ng sakim?

kaya pag nagbaha'y / karima-rimarim

gumamit ng pondo'y / budhing maiitim?

kaya ang dinulot / sa masa ay lagim?

kaya ba 'ghost', wala / talagang proyekto

kunwari'y mayroon, / niloko ang tao

minultong proyekto? / proyekto ng multo?

kaya pag nagbaha, / talagang perwisyo

mga pagbaha ba'y / mula lang sa ulan?

basura sa kanal / lang ba ang dahilan?

may ginagawa ba / ang pamahalaan?

o pulos kurakot / sa kaban ng bayan?

isang bilyong piso'y / gastos kada araw

anang ulat, naku / paano ginalaw?

saan na napunta? / ito ba'y natunaw?

sa baha't ghost project / o ito'y ninakaw?

pondo ng flood control / na ba'y kinurakot?

ng nasa gobyernong / tila ba balakyot?

naaksayang pondo / na'y katakot-takot!

ang mga maysala'y / dapat mapanagot!

- gregoriovbituinjr.

08.20.2025

* ulat mula sa pahayagang Bulgar at Pilipino Star Ngayon, Agosto 20, 2025, p.1 at p.2

Isinantabi

ISINANTABI

sadyang iba ang isinantabi

kaysa binasura, nariyan lang

itinago lang, iyan ang sabi

ng mga senador na hinirang

ibig sabihin, di pa abswelto

ang pinatutungkulang pinunò

at mapapakinggan pa ng tao

kung buwis ng bayan ba'y tinagò

aba'y maipepresenta kayâ

sa bayan anumang ebidensya

mababatid pa kayâ ng madlâ

kung paano nalustay ang pera

lalo na't buwis ng bayan, buwis

ang nagamit, paano nilustay

makapangyariha'y nanggagahis

taumbaya'y nayurakang tunay

- gregoriovbituinjr.

08.19.2025

* komiks mula sa pahayagang Remate, Agosto 19, 2025, p.3

Sa Buwan ng Wika

SA BUWAN NG WIKA

kinalulugdan ko / ang Buwan ng Wika

na sa bawat pintig / niring puso'y handa

nang muling sumuong / sa anumang sigwa

maipagtanggol lang / ang ating salita

pagkat wika'y tatak / niring pagkatao

hindi ito wikang / bakya o sanggano

hindi ito wika / ng burgesyang tuso

ito'y wika natin, / wikang Filipino

halina, kabayan, / ating pagyamanin

wikang Filipino / ay sariling atin

itaguyod natin, / saanma'y gamitin

sa ating bansa man / o dayong lupain

kahit manggagawa / mang kayod ng kayod

o burgesyang bigay / ay kaunting sahod

laging iisiping / pag itinaguyod

ang sariling wika, / bansa'y di pilantod!

- gregoriovbituinjr.

08.19.2025

* kinatha sa kaarawan ni MLQ, ang Ama ng Wikang Pambansa

Pagtula

PAGTULA

dito ko binubuhos lahat kong lunggati

lalo't di na madalumat ang pusong sawi

aking hiyaw, pakikibaka'y ipagwagi

ngunit sa katahimikan ay humihikbi

tila tula'y tulay sa bawat paglalakbay

ngunit tila pluma'y sa banig nakaratay

tila Spartan akong katawa'y matibay

bagamat ang iwing puso'y tigib ng lumbay

tula lang ng tula kahit natutulala

katha lang ng katha kahit pa naluluha

akda lang ng akda ligalig man ang diwa

kwento lang ng kwento para sa api't madla

ay, sa pagtula na lang binubuhos lahat

isinasatitik anumang nadalumat

itinutula ang nadaramang kaybigat

sa nakauunawa, maraming salamat

- gregoriovbituinjr.

08.18.2025

Necessary o necessity, sa RA 12216 (NHA Act of 2025)

NECESSARY O NECESSITY, SA RA 12216 (NHA ACT OF 2025)

Nagkakamali rin pala ng kopya ang nagtipa ng batas na Republic Act 12216 o National Housing Authority Act of 2025. Necessary ba o necessity ang tama?

Sa kawing na:https://lawphil.net/statutes/repacts/ra2025/ra_12216_2025.html, nakasulat ay: That the Authority shall have the power to summarily eject and dismantle, without the NECESSARY of judicial order...

Habang sa kawing na: https://lawphil.net/statutes/repacts/ra2025/pdf/ra_12216_2025.pdf, nakasulat naman ay: That the Authority shall have the power to summarily eject and dismantle, without the NECESSITY of judicial order...

Kapwa ito matatagpuan sa Seksyon 6, numero IV, titik d, ikalawang talata (Section 6, number IV, letter d, second paragraph).

Napakatinding probisyon pa naman ito pagkat ang probisyong ito ang pinag-uusapan ng mga maralita na tatama sa kanila, lalo na yaong mga nasa relokasyon na hindi nakakabayad sa NHA. Alin ba ang tama: necessary o necessity?

Una kong nakita at nabasa ang naka-pdf file, subalit dahil mahaba upang kopyahin upang ilagay sa polyeto, discussion paper, o diyaryo ng samahan, naghanap pa ako sa internet ng mismong teksto nito, kaya nakopya ko (cut and paste) ay yaong may NECESSARY, imbes na yaong may NECESSITY. Mabuti na lang at napansin ko.

Para kasing barok na Ingles ang "without the NECESSARY of judicial order", na kung ito ay tama, dapat ay "without the NECESSARY judicial order," wala nang "of".

Bagamat halos magkapareho ng kahulugan pag isinalin sa wikang Filipino, "nang hindi KINAKAILANGAN ng kaayusang panghukuman", mas maganda pang basahin at maliwanag ang grammar o balarila ng pariralang "without the NECESSITY of judicial order".

Kaya ang gamitin po natin, o basahin natin ay yaong naka-pdf file na talagang may pirma ng pangulo sa dulong pahina. Palagay ko, mas ito ang tama.

- gregoriovbituinjr.

08.17.2025

Salamisim

SALAMISIM

inaaliw ko na lang ang sarili

sa pagkilos at pagsama sa rali

sa pagbasa ng aklat nawiwili

tulâ ng tulâ sa araw at gabi

ako'y ganyan nang mawala ka, sinta

tunay na yaring puso'y nagdurusa

natutulala man, nakikibaka

kasama'y obrero't dukha tuwina

sa uring manggagawa naglilingkod

habang patuloy ding kayod ng kayod

maraming lansangan ang sinusuyod

at sa pagsulat nagpapakapagod

ikasampu ng gabi mahihimbing 

at madaling araw naman gigising

laksa ang paksa sa pagkagupiling

pagsisikapan ang larang at sining

- gregoriovbituinjr.

08.17.2025

Sa muling pagninilay

SA MULING PAGNINILAY

magkahiwalay man yaong libingan 

magkikita pa rin tayo sa langit

sakali mang malugmok sa labanan 

ngunit ayokong mamatay sa sakit

nais ko pa ring maging nobelista

hinggil sa dukha't uring manggagawà

pinagsisikapang maging kwentista

ng kababaihan, pesante't batà

nais ko pa ring maabot ang edad

na pitumpu't pito, kakayanin ko

pagsisikapan kong maging katulad

ng edad sandaan inabot nito

magpalakas ng katawan at isip

araw-araw, maglakad-lakad pa rin

tuloy sa pagkatha ang nalilirip

sariling sining ay pag-ibayuhin

- gregoriovbituinjr.

08.17.2025

Tutulâ, tulalâ

TUTULÂ, TULALÂ

ako'y isang makatâ 

laging tulâ ng tulâ 

madalas na'y tulalâ

nang asawa'y nawalâ

palaging nagmumuni

tititig sa kisame

ngunit pinagbubuti

ang sa tula'y mensahe

mga dahong naluoy

nagsasayawang apoy

tubig na dumadaloy

ay paksa ng panaghoy

ang bawat tula'y tulay

sa yugto niring buhay

patuloy sa pagnilay

sakbibi man ng lumbay

di man nananaginip 

lumilipad ang isip

lalo't di na malirip

ang anumang mahagip

- gregoriovbituinjr.

08.16.2025

Meryendang KamSib

MERYENDANG KAMSIB

kaysarap ng meryenda

lalo't pagod talaga

sa maghapong trabaho

pawisan na ang noo

ang meryenda ko'y simple

at di ka magsisisi

sibuyas at kamatis

na panlaban sa sakit

pag kaytaas ng sugar

di ka na makaandar

naglo-low carb na ngayon

sa buhay ko na'y misyon

dahil kayraming laban

pang dapat paghandaan

kayrami pang sulatin

ang dapat kong tapusin

bawal nang magkasakit

ito'y payo at giit

magbawas ng asukal

upang tayo'y magtagal

- gregoriovbituinjr.

08.15.2025

* KamSib - kamatis at sibuyas    

Krosword na malinis

KROSWORD NA MALINIS

krosword na malinis ay kaysarap sagutan

sa pagtingin pa lang, iyong mararamdaman

sa maruming krosword parang napilitan lang

upang masabing nasagutan mo rin naman

wala mang paligsahan sa pagsagot nito

subalit ito'y naging libangang totoo

lalo't kaya ka bumibili ng diyaryo

bukod sa ulat, may palaisipan dito

kaya nagko-krosword ay upang maka-relaks

nagsasagot upang ipahinga ang utak

mula sa gawaing sa diwa'y nakasaksak

na di mo batid kung lalago ang pinitak

sa layout ba ng krosword o sa pag-imprenta

kaya ang krosword ay dumudumi talaga

malinis ay kaysarap sagutan tuwina

kaysa maruming krosword na tila basura

- gregoriovbituinjr.

08.15.2025

* litrato mula sa pahayagang Pang-Masa, Agosto 15, 2025, p.7

Sampung araw na notice bago idemolis

SAMPUNG ARAW NA NOTICE BAGO IDEMOLIS

O, maralitang kaytagal nang nagtitiis

sa iskwater na lagi nang naghihinagpis

payag ka bang sampung araw lamang ang notice

imbes tatlumpung araw bago idemolis

iyan po sa bagong batas ang nakasaad

diyan sa National Housing Authority Act

ngayon taon lamang, Mayo nang nilagdaan

sadyang nakababahala ang nilalaman

di na dadaan sa korte ang demolisyon

at may police power na ang N.H.A. ngayon

karapatang magkabahay, wala na iyon

sa bagong batas, anong ating itutugon

pabahay kasi'y negosyo, di na serbisyo

gayong serbisyo dapat iyan ng gobyerno

pag di ka nakabayad, tanggal kang totoo

kaya maralita, magkaisa na tayo

- gregoriovbituinjr.

08.15.2025

* litrato mula sa polyeto noong SONA

* ayon sa RA 12216, Seksyon 6, numero IV, titik d, 2nd paragraph, "That the Authority shall have the power to summarily eject and dismantle, without the necessary of judicial order, any and all informal settler families, as well as any illegal occupant in any homelot, apartment, or dwelling unit from government resettlement projects, as well as properties owned or administered by it. In all these cases, proper notice of ejectment, either by personal service or by posting the same on the lot or door of the apartment, as the case may be, shall be given to the informal settler family or illegal occupant concerned at least ten (10) days before the scheduled ejectment from the premises."

Salamin sa mata

SALAMIN SA MATA

dapat magsalamin

habang nagtitipa

doon sa kompyuter

ng liham, sanaysay,

ulat, kwento, tula

ngunit pag nabasag

o kaya'y natanggal

yaong isang mata

ng salamin, agad

na reremedyuhan

muling ididikit

upang may magamit

o bibiling muli

kahit murang presyo

sapagkat dapat may

proteksyon sa mata

habang nagtitipa

doon sa kompyuter

ng liham, sanaysay,

ulat, kwento, tula

- gregoriovbituinjr.

08.15.2025

Ang pamanang nailcutter

ANG PAMANANG NAILCUTTER

ang aking mga kuko'y kayhaba na pala

kaya nailcutter ay agad kong hinagilap

ang nailcutter pa ni misis yaong nakita

binili kong nailcutter ay di ko mahanap

habang nagtitipa sa kompyuter ng akda

ay naiirita sa mahahabang kuko

mabuti't kuko'y naputulan ko nang sadya

kaya maginhawa nang magsulat ng kwento

pamanang nailcutter ay may ngalang Liberty

pinaukitan ni Libay ng ngalan niya

at isa sa mga gamit niyang kayrami

na talaga kong iniingatang pamana

nailcutter ni misis, may logo pang nalagay

Philippine Association of Social Workers,

Incorporated o PASWI, dito si Libay

ay kasaping kaytagal pagkat social worker

maraming salamat sa pamanang naiwan

naalala muli ang nawalang kapuso

kahit paano'y umalwan ang pakiramdam

sa kabila ng nararanasang siphayo

- gregoriovbituinjr.

08.14.2025

Hangin

HANGIN

tila may dumamping hangin sa pisngi

amihan, habagat, may unos muli?

ang kalagayan ko'y pinagbubuti

upang sa ginagawa'y manatili

pangarap ko pa rin ang makatapos

sapagkat kailangan ng diploma

magkakatrabaho ang may natapos

ay, kayhirap maghagilap ng pera

at mabuhay sa kabila ng hirap

mag-working student, may konting sahod

matupad ko pa kaya ang pangarap

matutong lumangoy nang di malunod

muli, sa pisngi'y dumampi ang hangin

tila sinabing magpatuloy ako

at mga pinapangarap ay kamtin

pagsusumikapang magkatotoo

- gregoriovbituinjr.

08.14.2025

Kasaysayan at lipunan ay pag-aralan

 

KASAYSAYAN AT LIPUNAN AY PAG-ARALAN

bayani nga'y nagbilin sa bayan:

"matakot kayo sa kasaysayan

walang lihim na di nabubunyag"

madaling tandaan, maliwanag

ang bilin nila't yapak ay sundan

na pag-aralan ang kasaysayan

at pag-aralan din ang lipunan

kung nais natin ng kalayaan

lumaya sa pagsasamantala

lumaya sa bulok na sistema

lumaya sa kuhila't burgesya

at pulitikal na dinastiya

uring obrero'y pagkaisahin

tungong mapagpalayang layunin

iba pang sektor, pagkaisahin

at isyu nila'y ating aralin

at ipaglaban, kasama'y dukha

pesante, vendor, babae, bata

mangingisda, uring manggagawa

sa pakikibaka'y maging handa

- gregoriovbituinjr.

08.13.2025

Kamatayan ng dalawang boksingero

KAMATAYAN NG DALAWANG BOKSINGERO

dalawang namatay na boksingerong Hapon

kapwa bente otso anyos ang mga iyon

ito'y sina super featherweight Shigetoshi

Kotari, lightweight Hiromasa Urakawa

ayon sa balita sa pahayagang Bulgar

kapwa lumaban sila noong Agosto Dos

nagka-brain injury ilang araw matapos

ang laban, naalarma ang Japanese boxing

pangyayaring ito'y agad pinag-usapan

pagkat nakababahala ang kaganapan

dehydration ang itinuturong dahilan

at ang mabilis na pagbabawas ng timbang

bawasan daw ang laban, ang naging posisyon,

sa Oriental and Pacific Federation

ngunit sapat kaya ito bilang solusyon

nang di maulit ang pagkamatay na iyon

- gregoriovbituinjr.

08.13.2025

- ulat mula sa pahayagang Bulgar, Agosto 13, 2025, p.11